Yıllık üzüm hasadı gibi, her yıl kışkırtıcı, eğlendirici ve eğitici şarap kitapları da raflara çıkıyor. Eşsiz bir deneyimin okurlarla paylaşıldığı bu kitaplar, şaraba dair ufkumuzu genişletirken, şarabın bilinmeyen kapılarını da açıyor.
İşte dünyada ve Türkiye’de yılın en iyilerinden bazıları.
"Şarap Dolandırıcılığının Kısa Tarihi" - Rebecca Gibb (Vintage Crime: A Short History of Wine Fraud)
Şarap var olduğu sürece, şarapta tağşiş, aldatma ve hilekarlık her zaman oldu. Bu gerçek bilgiler içeren eğlenceli kitap, şarap içenlerin ödediklerini alamadıkları, bazen ölümcül sonuçlar doğuran pek çok örneği belgeliyor.
Antik Roma'da şaraplara, lezzetli olmaları için şifalı bitkiler, baharatlar ve diğer maddeler eklenirdir.
17. ve 18. yüzyıllarda şarapları tatlandırmak için kurşun eklendi.
19. yüzyılda Fransız tüccarlar, benzer nedenlerle genç rekoltelere İtalya veya Afrika'dan sağlam kırmızılar eklediler ve onları tüketiciler için daha hoş hale getirdiler.
20. yüzyılın sonlarına doğru, insanlar metanol veya antifriz katılmış şarap içtikleri için ölüyorlardı.
Şarap dolandırıcılığı tam olarak nedir? Bu, değerli ürün kendi unvanını açgözlülük ve daha fazla kâr amacıyla riske atabilir mi? Zevk için sunulan bu doğal içecek için şarap imalathanesinde modern teknolojik manipülasyon aldatmacası konusunda ne düşünürsünüz?
Rebecca Gibb birçok soruya kesin bir cevap vermiyor ancak soruyu gündeme getirmesi bile bizi şaraptaki aldatmacalarla ilgili düşünmeye zorluyor.
Göknur Gündoğan ve Murat Yankı’dan “Türkiye’de Önoturizm Rehberi”.
Türkiye Önoturizm Rehberi (Oenotourism Guide to Turkey) Göknur Gündoğan ve Murat Yankı’nın yazdığı, Türkiye’de alanındaki ilk turistik rehber.
Önoturizm (Bağ ve şarap turizmi) aslında Avrupa’nın ve dünyanın son on yıldır çok iyi bildiği ve turizm anlayışına önemli yenilikler getiren bir akım. Bu çerçevede küçük ve orta ölçekli, doğaya saygılı, şarap kültürüyle bağlantılı gastronomik değer üreten; konaklama tesisleri, restoranlar, kafeler, bistrolar, bağlar ve müze işletmeleri bir arada sunuluyor. İki değerli şarap, kültür ve turizm uzmanının güçlerini birleştirerek ortaya çıkardığı bu Türkçe-İngilizce uluslararası rehber Türkiye’nin yüksek ekonomik değerler üretebildiği turizm sektörüne yepyeni bir pencere açıyor.
Anadolu’nun M.Ö 8000li yıllara dayanan bağcılık ve şarapçılık tarihinin izlerini sürerek, hafta sonu tatil rotanızı çevirebileceğiniz birbirinden güzel, keyfi dört mevsim çıkacak turistik destinasyonlar zengin bir içerikle sizleri bekliyor. Gündoğan ve Yankı’nın rehberinin iki önemli özelliği de içinden çıkan “Türkiye Bağ Destinasyonları Haritası” ve yine her bir tesisin sonuna eklenmiş, rotanızı otomatik olarak çıkaran interaktif QR kodları.
Rehberi elinize alıp, Trakya’da, Urla’da ya da Kapadokya’da muhteşem bir deneyim yaşamak için, tesisinizi seçin ve kodu okutun. İşte yola koyulmak için her şey hazır!
“Rakının Ülkesinde: (14. ve 21. Yüzyıllarda) Osmanlı İmparatorluğu’ndan Erdoğan Türkiyesi’ne Şarap ve Alkol” – François Georgeon
Kitap; Müslüman bir ülkede alkolün hiçbir şekilde yerinin olamayacağına dair genel kanıyı çürütecek biçimde Osmanlı İmparatorluğu’nda alkolün izini sürüyor. François Georgeon, imparatorluğun farklı yerlerinde şarap üretimini, ulemanın alkole olan tepkisini, Müslümanlar ve gayrimüslimlere verilen farklı serbestileri ve getirilen farklı yasakları, “Müslümanlar arasındaki kural ihlali”nin tarihini mercek altına alıyor.
Osmanlı’da sultan, ulema ve halkın alkolle ilişkisi üzerine literatürdeki büyük bir eksikliği kapatacak kapsamlı bir çalışma
"Soğuk İklimde Asmalar: İngiliz Şarap Devriminin Arkasındaki İnsanlar" - Henry Jeffreys
İngiliz şarabının yükselişi son 40 yılda etkileyici bir hikâyeye dönüştü. Peki İngiliz şarabı tam olarak nedir?
Bugün İngiliz köpüklü şarapları Amerika'daki mağazalarda oldukça rağbet görüyor ve şarap listelerinde yerini alıyor. Peki İngiliz şarapları iyiler mi?
İngiliz içki yazarı Henry Jeffreys, 1980'lerde ve 90'larda modern İngiliz şaraplarının ilk dalgasının ardındaki ilginç karakterlerin ve vizyonerlerin öyküsünü anlatmak konusunda mükemmel bir iş çıkarmış. 1990'larda başarının tadı hem iş dünyasında artan profesyonellik hem de her İngiliz şarap profesyonelini cezbeden bir şarap yapımı müfredatı oluşturan Plumpton College'da yeni eğitim fırsatları getirdi.
Henry Jeffreys, son derece tarafsız ilgi çekici bir yazardır ve "Bu şarap iyi mi?" gibi küstah sorular sormaktan korkar. Bu nedenle kitabında sorduğu ana soru: Bu şarap yoksa sadece İngiltere için mi iyi? İklim değişikliğinin oynadığı muazzam rolde bunu payı var mı? Henry Jeffreys yine de köpüklü şarap, İngiltere gibi soğuk bir iklimde doğal bir ilk adım olsa da birçok İngiliz şarap üreticisinin chardonnay ve pinot noir gibi gazsız şaraplarla başarılı olacağı konusunda da tedbirli bir iyimserlik içinde.
"Burgundy'de Sarmaşıklara Tırmanmak" - Alex Gambal (Climbing the Vines in Burgundy: How an American Came to Own a Legendary Vineyard in France)
Alex Gambal, 1980'lerin sonlarında Washington DC bölgesinde başarılı bir aile şirketini yönetiyordu ve şaraptan etkilendi. Böylece erken bir orta yaş krizi ortaya çıktı ve Alex Gambal, karısı ve çocukları, önce bir şarap komisyoncusu stajyeri, sonra da bir şarap öğrencisi olarak Fransa'daki hayatı deneyimlemek için Burgonya'ya taşındı. Daha sonra hayallerindeki şarap imalathanesini inşa etti, ancak bunu yürütmeye çalışırken neredeyse kendini tüketti.
Bu kitap bu deneyimi belgeliyor. Benzer kitaplardan farklı olarak üzüm bağları ve şarap yapımının romantizmine değil, belki de dünyanın en katlı şarap bölgesinde çok büyük bir zenginlik rezervi olmadan bir iş kurmanın ve sürdürmenin zorluklarına odaklanan sürükleyici bir hikâye.
Jane Lopes ve Jonathan Ross'tan "How to Drink Australian"
Amerikalı sommelier Jane Lopes ve Jonathan Ross'un bu kitabı, öğrencilerin aradığı jeoloji, coğrafya, iklim ve tarih gibi tüm detaylı bilgileri sunarken, sıradan şarap severlere de arzuladıkları şeyi veriyor: arayacakları üreticilerin adları, ister ana akım isimler, ister öncü şarap imalathaneleri, en azından Avustralya şarabını meraklılara rehberlik ediyor.
Çarpıcı bir şekilde, Avustralya'nın yerli halklarının son derece karmaşık tarihlerini ve kültürlerini ön planda merkeze alırken, yerli halkın kültürleri, doğa ve toprakla uyuma da dikkat çekiyor.
Sömürgeci devletlerin kıtaya gelmesi ile yaşamın nasıl değiştiği ve bu değişimin şarap üretimine nasıl etki ettiğine dikkat çekiyor.
Dikkate değer diğer kitaplar ise;
Julia Harding ve Jancis Robinson ile Tara Q. Thomas tarafından düzenlenen " The Oxford Companion to Wine ", ciddi şarap öğrencileri için temel bir kitap niteliğini taşıyor. Yeni beşinci baskı, son baskının 2015'te yayınlanmasından bu yana, iklim değişikliğinin etkileri, yeni ortaya çıkan şarap bölgeleri ve yeni bilimsel ve tarihi anlayışlar da dahil olmak üzere pek çok yeni alanı kapsıyor.
Neal Martin tarafından yazılan "Tam bir Bordeaux Vintage Rehberi: 1870'den 2020'ye 150 Yıl ", (The Complete Bordeaux Vintage Guide: 150 Years From 1870 to 2020) her Bordeaux severin merakla beklediği bir kitap. Vinous.com'da şarap eleştirmeni olan Neal Martin, her bir vintage ve tarihi kültürel bağlama yerleştiriyor. Arsız ama son derece bilgili, formaliteleri bir kenara bırakıp olayların özüne iniyor.
Göknur Gündoğan ve Murat Yankı’nın Önoturizm Rehberi harika bir kaynak. Ben inanılmaz faydalandım ve hala faydalanıyorum. Bir çok arkadaşıma da alıp hediye ettim..
Toprak ve Şarap da güzel bir derleme ve de şık bir "coffee table book".